Hiện tượng tiết dịch núm vú có thể khiến nhiều người lo lắng, đặc biệt là khi không mang thai hay cho con bú. Mặc dù phần lớn các trường hợp là lành tính, song đây cũng có thể là triệu chứng đầu tiên của một số bệnh lý tuyến vú nghiêm trọng, bao gồm cả ung thư vú. Trong bài viết dưới đây, các chuyên gia sẽ cùng bạn phân tích chi tiết về nguyên nhân, triệu chứng đi kèm và cách xử lý an toàn khi gặp phải tình trạng này.
Tiết dịch núm vú là gì?
Tiết dịch núm vú là tình trạng có dịch chảy ra từ một hoặc hai núm vú ngoài thời kỳ mang thai và cho con bú. Dịch có thể tiết ra tự phát hoặc khi có tác động như bóp, nắn. Màu sắc và tính chất của dịch rất đa dạng: trong, trắng đục, vàng, xanh, nâu, hoặc có lẫn máu.
Phân biệt dịch tiết sinh lý và bệnh lý
- Dịch tiết sinh lý: Thường không đáng lo ngại, xuất hiện do ảnh hưởng nội tiết trong thai kỳ, đang cho con bú, hoặc do dùng thuốc ảnh hưởng đến prolactin.
- Dịch tiết bệnh lý: Có thể là dấu hiệu của viêm nhiễm, u nhú ống tuyến sữa, hoặc ung thư vú. Cần được kiểm tra kỹ càng nếu dịch tiết ra một bên, có máu hoặc kèm triệu chứng bất thường khác.
Hình ảnh minh họa hiện tượng tiết dịch núm vú
Hình ảnh | Mô tả |
---|---|
![]() |
Tiết dịch núm vú có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, từ thay đổi nội tiết đến u tuyến vú |
![]() |
Hình ảnh dịch tiết có màu lạ từ một bên núm vú – dấu hiệu nên được kiểm tra y tế |
Tiết dịch kèm khối u vùng vú cần được tầm soát ung thư |
Nguyên nhân gây tiết dịch núm vú
Tùy vào tính chất và hoàn cảnh xảy ra mà nguyên nhân tiết dịch núm vú được chia thành hai nhóm lớn: lành tính và ác tính.
1. Nguyên nhân lành tính
- Rối loạn nội tiết tố: Tăng nồng độ prolactin do stress, rối loạn tuyến yên hoặc tác dụng phụ của thuốc (an thần, chống trầm cảm, thuốc ngừa thai…)
- U nhú ống tuyến sữa: Là nguyên nhân phổ biến gây tiết dịch một bên, có máu hoặc dịch màu nâu. U thường lành tính nhưng vẫn cần sinh thiết để xác định.
- Viêm ống tuyến sữa: Gây dịch có mủ, vàng, mùi hôi. Thường gặp ở phụ nữ đang cho con bú hoặc có tiền sử viêm vú.
2. Nguyên nhân ác tính
- Ung thư vú: Khoảng 3–5% tiết dịch núm vú là do ung thư, đặc biệt khi dịch có máu, không kèm đau, xuất hiện một bên. Các dấu hiệu kèm theo gồm sờ thấy khối cứng, thay đổi da vùng vú.
- Bệnh Paget vú: Là dạng ung thư hiếm, gây tiết dịch, ngứa, đóng vảy, hoặc chảy máu ở núm vú.
Chú ý: Không nên tự ý chẩn đoán dựa vào màu sắc dịch tiết vì nhiều nguyên nhân khác nhau có thể gây ra cùng một biểu hiện. Thăm khám chuyên khoa và thực hiện các xét nghiệm là cần thiết.
Triệu chứng kèm theo cần lưu ý
Bên cạnh tiết dịch, nếu bạn nhận thấy các dấu hiệu sau đây, khả năng mắc bệnh lý tuyến vú sẽ cao hơn:
- Tiết dịch chỉ từ một bên vú, xảy ra thường xuyên và tự phát (không do bóp nặn).
- Dịch tiết có máu, màu xanh rêu, vàng đặc hoặc mùi hôi.
- Đau, nóng, sưng tại vú hoặc vùng quanh núm vú.
- Sờ thấy khối cứng hoặc hạch nách.
- Thay đổi hình dạng núm vú hoặc da vú bị rút lõm, dày sừng.
Khi nào nên đi khám bác sĩ?
Bạn nên đến khám chuyên khoa ung bướu hoặc vú khi gặp một trong các tình huống sau:
- Tiết dịch bất thường kéo dài hơn 1 tuần, không do cho bú.
- Dịch tiết kèm máu, màu lạ hoặc có mùi bất thường.
- Có các biểu hiện khác như sưng đau, nổi u, thay đổi cấu trúc vú.
- Tiết dịch ở nam giới – thường hiếm gặp và cần được chẩn đoán cẩn thận.
Theo bác sĩ Trần Thị Minh Tâm (Bệnh viện Tâm Anh): “Tiết dịch núm vú dù không luôn đồng nghĩa với ung thư, nhưng là một dấu hiệu quan trọng, đặc biệt khi xuất hiện ở phụ nữ không mang thai và không cho con bú. Việc chủ động tầm soát sẽ giúp phát hiện bệnh lý sớm và tăng khả năng điều trị thành công.”
Phương pháp chẩn đoán tiết dịch núm vú
Việc xác định nguyên nhân chính xác gây tiết dịch núm vú đòi hỏi thăm khám lâm sàng kết hợp với các xét nghiệm chuyên sâu. Tùy vào biểu hiện cụ thể, bác sĩ có thể chỉ định một hoặc nhiều kỹ thuật sau:
1. Khám lâm sàng tuyến vú
Bác sĩ sẽ kiểm tra bằng tay để xác định có khối u hay không, đồng thời quan sát vùng da quanh vú, hạch nách và đặc điểm của dịch tiết.
2. Xét nghiệm dịch tiết
Dịch được lấy ra và quan sát dưới kính hiển vi để phát hiện tế bào bất thường, có máu hoặc dấu hiệu nhiễm trùng.
3. Siêu âm tuyến vú
Thường được sử dụng cho phụ nữ trẻ dưới 40 tuổi hoặc khi tuyến vú dày. Siêu âm giúp phát hiện các khối u đặc, u nang, viêm hoặc bất thường cấu trúc tuyến vú.
4. Chụp nhũ ảnh (mammography)
Phương pháp này phù hợp cho phụ nữ trên 40 tuổi hoặc có yếu tố nguy cơ ung thư vú. Nhũ ảnh giúp phát hiện các tổn thương nhỏ trong vú, ngay cả khi chưa có khối u rõ ràng.
5. Sinh thiết
Nếu nghi ngờ tổn thương ác tính, bác sĩ sẽ lấy mẫu mô (từ u hoặc dịch) để xét nghiệm giải phẫu bệnh, xác định có tế bào ung thư hay không.
Điều trị tiết dịch núm vú theo nguyên nhân
Việc điều trị phụ thuộc hoàn toàn vào nguyên nhân cụ thể gây tiết dịch:
Nguyên nhân | Phương pháp điều trị |
---|---|
Rối loạn nội tiết (prolactin cao) | Dùng thuốc điều chỉnh prolactin (như bromocriptine), điều trị nguyên nhân nền như u tuyến yên |
Viêm ống tuyến sữa | Kháng sinh, chườm ấm, giảm đau, theo dõi tiến triển |
U nhú ống tuyến sữa | Phẫu thuật bóc tách u kết hợp theo dõi định kỳ |
Ung thư vú | Phẫu thuật, hóa trị, xạ trị và điều trị nội tiết (tùy theo giai đoạn) |
Phòng ngừa tiết dịch núm vú hiệu quả
Không thể phòng tránh hoàn toàn nhưng bạn có thể chủ động giảm nguy cơ xuất hiện tiết dịch bất thường bằng các biện pháp sau:
- Không nặn, bóp núm vú thường xuyên khi không cần thiết.
- Khám vú định kỳ mỗi 6–12 tháng hoặc theo khuyến cáo của bác sĩ.
- Tránh stress kéo dài – stress làm tăng hormone prolactin.
- Không tự ý sử dụng thuốc nội tiết mà không có chỉ định.
- Duy trì cân nặng hợp lý, ăn uống lành mạnh, tránh rượu bia và thuốc lá.
Kết luận
Tiết dịch núm vú không phải lúc nào cũng là dấu hiệu nguy hiểm, nhưng cũng không nên chủ quan bỏ qua. Việc phát hiện sớm và chẩn đoán đúng nguyên nhân là yếu tố then chốt giúp điều trị hiệu quả, đặc biệt trong các trường hợp bệnh lý như u nhú hay ung thư vú.
Hãy lắng nghe cơ thể bạn. Nếu có bất kỳ biểu hiện bất thường nào, đừng chần chừ đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được kiểm tra kịp thời. Sức khỏe vú là một phần quan trọng của sức khỏe tổng thể – bạn xứng đáng được chăm sóc tốt nhất.
Gọi hành động (CTA)
Đừng trì hoãn! Nếu bạn hoặc người thân có dấu hiệu tiết dịch núm vú bất thường, hãy đặt lịch khám với bác sĩ chuyên khoa vú tại cơ sở y tế uy tín ngay hôm nay để được tư vấn và kiểm tra sớm.
Câu hỏi thường gặp (FAQ)
1. Tiết dịch núm vú có nguy hiểm không?
Phần lớn các trường hợp là lành tính, tuy nhiên tiết dịch kèm máu hoặc xuất hiện một bên có thể là dấu hiệu ung thư. Cần đi khám để xác định chính xác nguyên nhân.
2. Tiết dịch núm vú màu trắng sữa khi không mang thai có bình thường không?
Không hẳn là bình thường. Dịch trắng sữa có thể do tăng prolactin hoặc rối loạn nội tiết. Bạn nên xét nghiệm máu để đánh giá hormone.
3. Nam giới có thể bị tiết dịch núm vú không?
Có. Dù hiếm gặp nhưng nam giới vẫn có thể bị tiết dịch do rối loạn nội tiết, viêm hoặc thậm chí là ung thư vú.
4. Có nên nặn núm vú khi thấy có dịch?
Không nên. Việc nặn có thể làm tổn thương tuyến sữa, gây viêm nhiễm hoặc tăng kích thích tiết dịch. Nên để dịch tự nhiên và đến khám nếu tình trạng kéo dài.
5. Bao lâu nên đi tầm soát vú?
Phụ nữ từ 20 tuổi nên tự khám vú hàng tháng. Từ 40 tuổi trở lên nên chụp nhũ ảnh định kỳ 1–2 năm/lần hoặc theo hướng dẫn của bác sĩ.
📝Nguồn tài liệu: Chọn lọc từ nhiều nguồn y tế uy tín
🔎Lưu ý: Bài viết chỉ nhằm mục đích cung cấp thông tin tổng quan. Vui lòng tham khảo ý kiến của Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên gia y tế để nhận được hướng dẫn phù hợp với tình trạng sức khỏe của bạn.